top of page
Ara

Meme Kanseri Farkındalık Ayı (1-31 Ekim) -Hatice Ertaş

DSÖ'nün 2021'deki beyanına göre meme kanseri tüm yeni tanı konulan kanserlerin %11.7'sini oluşturarak ilk sıraya yükselmiştir. Her yıl 2.3 milyondan fazla meme kanseri vakası meydana gelmektedir. Aynı zamanda kadınlarda kanser kaynaklı ölümlerin %95'ini oluşturmaktadır. Meme kanserine yakalanmada bazı etmenler ihtimali artırmaktadır. Bu faktörlerin bazıları değiştirilebilir.


Değiştirebileceğimiz risk faktörleri

•       Sedanter/hareketsiz bir yaşam sürmek,

•       Fazla kilolu ya da obez olmak (özellikle menapozdan sonra 5kg.dan fazla kilo almak),

•       Sigara içmek,

•       Hiç doğum yapmamış olmak,

•       Otuz beş yaşından sonra anne olmak,

•       Hiç bebek emzirmemiş olmak,

•       Menopoz sonrası iki yıldan uzun süreyle, hormon ilacı kullanmak (HRT),

•       Alkol kullanmak.


Değiştirilemeyen risk faktörleri

•       Kadın olmak,

•       Yaş almak,

•       Belirli genlere sahip olmak (BRCA1, BRCA2 gen mutasyonları),

•       Ailede meme kanseri öyküsünün olması,

•       Kişinin bir memesinde kanser olması,

•       Yoğun meme dokusuna sahip olmak,

•       Erken adet (menarş) görmeye başlamak (12 yaşından önce),

•       Geç menapoza girmek (55 yaşından sonra),

•       Göğüs kafesi bölgesine radyoterapi almış olmak.

Meme kanserinin belirtileri de şu şekilde sıralanabilir

•       Memede kitle: Meme ile alakalı diğer hastalıkların da belirtisi olduğu için ayırıcılığı azdır.

•       Memede ağrı: Genellikle hastalığın sonlarında bulgu verir. Seyrek rastlanır

•       Meme başında çekilme

•       Meme başında akıntı: Gelen her akıntı kanser bulgusu değildir.Meme ucunu sıkmadan akıntı kendiliğinden geliyorsa kanlı veya sulu , kırmızı, pembe renkte ise, yalnız tek taraflı ise ve süt dışında bir akıntı ise ciddiye alınmalıdır.

•       Koltuk altında kitle

•       Meme derisinde ülser, ödem ve eritem

•       Meme derisinde kasıntı

•       Meme dersinde portakal kabuğu görünümü

•       Meme derisinin renginin değişmesi


Tüm kanserlerde olduğu gibi meme kanserinde de erken tanı çok önemlidir. KKMM(Kendi Kendine Meme Muayenesi) hem ekonomik olması  hem de evde kolayca uygulanabilmesi ile pratik bir yöntemdir. KKMM erken teşhis de önemli olmakla birlikte mortaliteyi azaltma yönünden etkilerinin sınırlı olduğuda göz önüne alınmalıdır. Bu yüzden 40- 69 yaş arası bütün kadınların 2 yıl arayla mamografi çekilmeleri gerekir.KKMM adet kanamasından 5-7 gün sonra yapılmalıdır .Menopoz sonrası dönemde ve düzensiz adet gören kadınlarda ise her ayın belli bir günü yapılmalıdır .Görerek ve dokunarak olmak üzere muayene iki aşamadan oluşur.Muayene sırasında vücudun üst kısmı çıplak olmalıdır.


Görerek muayenede eller her iki yana serbestçe bırakılır. Aynanın karşısına geçerek memenin şekli ve büyüklüğündeki değişimler incelenir. Özellikle meme uçlarına dikkat edilmelidir. Daha sonra aynı inceleme eller baş hizasından yukarıya kaldırılarak ve eller kalçaya konarak  tekrarlanır .Görerek yapılan muayene sonunda meme uçlarına peçete ile bastırılarak herhangi bir akıntı olup olmadığına bakılır.Meme muayenesinin ikinci aşamasına geçilir. Bu muayene her iki memenin koltuk altlarının ve klavikula üstünden omuza kadar olan alanın palpasyonudur. Ayakta durur pozisyonda başlanır. Sol memenin muayenesi için sol kol başın üzerine kaldırılır. Sağ elin üç orta parmağı  ile memenin dış kenarından başlanarak, parmaklar saat yönünde yavaşça bütün meme üzerinde gezdirilerek muayene edilir. Parmaklar yavaş yavaş kaydırılırken küçük dairesel hareketlerle meme başına doğru gelinir. Dokular parmaklarla bastırılarak palpe edilir. Önce yüzeyel, daha sonra derin palpasyon yapılır. Daha sonra koltuk altı ve klavikula üstü alanda muayene edilecek tarafın sırt ve skapula altına ince bir yastık veya katlanmış bir havlu konur. Yine o taraftaki el başın altına konularak kol kaldırılır. Böylece meme dokusu kostalar üzerine yayılır ve memedeki anormal oluşumlar daha kolay palpe edilebilir. Palpasyona memenin dış kenarından başlanarak meme başına kadar devam edilmelidir. Eğer daha önce mastektomi ya da kitle eksizyonu yapılmışsa insizyon yeri yeni kitle oluşumu veya cilt değişiklikleri yönünden kontrol edilir.  Aynı işlem sağ meme için de tekrarlanır.KKMM ile yukarıda sayılan belirtileri fark etmek mümkündür ancak kesin tanıya götürmeyeceği dikkate alınmalıdır.KKMM kadınlarda farkındalık oluşturması ve erken teşhise yardımcı olması açısından önemlidir.Sevdikleriniz ve kendiniz için lütfen KONROLÜ ELDEN BIRAKMAYIN.


KAYNAKÇA

 

 

 

 
 
 

Comments

bottom of page